Dziwne, niepojęte Autystyczne dziecko’ – Carl H. Delacato

Carl H. Delacato, Dziwne, niepojęte Autystyczne dziecko, Warszawa 1995, Fundacja Synapsis. Tłumaczenie Monika Główczak. Pierwsze wydanie – 1974 rok.
Usłyszałam o tej książce na szkoleniu dot. autyzmu. Od ponad miesiąca tytuł chodził mi po głowie.
Lekturze oddałam się całkowicie. W każdej najmniejszej chwili chłonęłam ją jak gąbka. Cieszę się, że istnieją książki mające moc odrywania od całego świata.
Autor na bazie wieloletnich doświadczeń opisuje ciężką walkę z początkowo odległym dla niego zaburzeniem (autyzm to nie upośledzenie). Pragnie zrozumieć obcy świat dzieci autystycznych. Towarzyszy mu wiele wątpliwości, lecz nie poddaje się.
Wszystko, co obserwuje staje się niespójne. Postanawia przeprowadzić serię badań. Wyrusza do odległych krajów, szuka części wspólnych. W rezultacie obala dotąd panującą teorię – już nie oziębłe matki są przyczyną autyzmu, lecz organiczne zmiany w mózgu. Powoduje to rewolucję w świecie nauki, medycyny, terapii oraz innych dziedzin, które zajmują się autyzmem. Dzieci z autyzmem odtąd nie będą traktowane jako psychotyczne i schizofreniczne. Ba! Nie będzie konieczne pozostawiać je w ośrodkach zamkniętych, lecz dzięki odpowiedniemu postępowaniu polepszyć ich funkcjonowanie. Delacato szuka rozwiązań.
Nieustannie studiuje różne przypadki dzieci. Pozwala na naturalne zachowanie. Odkrywa, że wszystkie mają zaburzenia sensoryczne (związane z odbieraniem zmysłowym), jednak mogą polegać na czym innym. Delacato tworzy zatem podział przyjmowany po dzień dzisiejszy:
1. Wzrok – zaburzenia mogą polegać na niedowrażliwości (jakby ktoś nie widział), nadwrażliwości (widzi nawet najmniejsze szczegóły, co może rozpraszać uwagę), biały szum (widzi jakby swoje wnętrze, patrzy „poprzez”).
2. Słuch – – zaburzenia mogą polegać na niedowrażliwości (jakby nie słyszał), nadwrażliwości (słyszy jednocześnie dźwięki, na które zwykłe osoby nie zwracają uwagi, np. bzyczenie muchy), biały szum (słyszy odgłosy wydobywające się z wnętrza swojego organizmu, np. bicie serce, przepływ krwi w żyłach, odgłosy trawienne).
3. Węch – zaburzenia mogą polegać na niedowrażliwości (jakby nie czuł żadnych zapachów), nadwrażliwości (czuje najłagodniejsze zapachy w dużej odległości, intensywne mogą powodować mdlenie), biały szum (ma poczucie, że nieustannie czuje jakiś zapach, mimo, iż tak się nie dzieje).
4. Smak – zaburzenia mogą polegać na niedowrażliwości (nie czuje smaku tego, co je, może więc pić benzynę ->częste płukanie żołądka), nadwrażliwości (czuje intensywny smak potraw, dlatego nie je wszystkiego, gdyż może być to za silne odczucie), biały szum (mimo, iż nie ma nic w ustach, nieustannie odczuwa jakiś smak).
5. Czucie – zaburzenia mogą polegać na niedowrażliwości (nie czuję, gdy go ktoś dotyka, wrzątku, lodowatej wody), nadwrażliwości (nie pozwala się dotykać, każdy delikatny dotyk silnie odczuwa), biały szum (ma poczucie, że wciąż coś go dotyka, choć tak się nie dzieje).
Delacato stał się pionierem w terapii z autyzmem. Jego teoria nie została od razu przyjęta, toteż można powiedzieć, że wyprzedził swoje czasy. Ówcześnie korzysta się z wskazówek do terapii, które zaproponował ponad 30 lat temu.
***
Delacato otwiera moje nieustannie próbujące otworzyć się mocniej oczy na autyzm. Jestem wolontariuszką w Stowarzyszeniu Pomocy Osobom Autystycznym. Swoje życie zamierzam związać z autyzmem bądź niepełnosprawnością intelektualną. (Dla uściślenia – autyści nie są geniuszami; mogą mieć normę intelektualną, ponadprzeciętną lub poniżej przeciętnej. Każdy przypadek jest inny).